Voor veel mensen zijn dit stressvolle tijden. Televisie en internet bestoken ons met meer en meer nieuws over de coronacrisis. En wat het vervelender maakt: het is lastiger om hier live met familie, vrienden of collega’s over te praten, want je zit al weken thuis. Niet fijn voor je sociale leven, en ook niet voor je productiviteit. Hoe kun je hier als werkgever en werknemer zo goed mogelijk mee omgaan?

Een paar weken geleden zag Claus Patz een documentaire over werknemers die waren getroffen door de coronacrisis. En een van de verhalen vond hij bijzonder schrijnend. “Die vrouw was buitengewoon gestresst, en dat was geen wonder. Ze zat met drie kleine kinderen op een tweekamerappartement, en dan is het natuurlijk heel lastig om heel de dag thuis te werken. Daarom heb ik haar opgezocht op LinkedIn. Daar stuurde ik haar een link naar onze gratis mindfulness app. Hopelijk heeft dat haar geholpen.”

Werkgevers willen werknemers zo goed mogelijk ondersteunen, maar weten niet altijd welke adviezen ze moeten geven

Gedwongen thuiswerken. Als key-acountmanager bij zorgverzekeraar VGZ spreekt Patz veel werkgevers die ermee te maken krijgen. “Niet alle bedrijven hebben even veel ervaring met managen op afstand. Maar ze voeren bijna allemaal een beleid van goed werkgeverschap, ook nu hun werknemers thuis werken. Zij willen die mensen zo goed mogelijk ondersteunen, maar weten niet altijd welke adviezen ze moeten geven.”

Ontspanning

En goede adviezen bij thuiswerken zijn noodzakelijk – dat weet Patz inmiddels uit eigen ervaring. “Normaal reis ik van afspraak naar afspraak, dus zit ik tussendoor in de auto. Maar nu ik thuis werk, heb ik soms meerdere calls achter elkaar. Laatst zat ik van 8.00 uur ’s morgens tot 12.00 uur in gesprek, at toen mijn lunch achter mijn computer, en ging vervolgens tot 15.00 uur ’s middags door. Toen was ik compleet opgebrand.”

Patz’ advies? Las een paar momenten in voor ontspanning. “Sinds kort staat er in mijn werkkamer een hometrainer. Als er wat tijd zit tussen twee calls, klim ik daar snel even op. Bovendien zorg ik ervoor dat het werk af en toe wordt onderbroken. Zo maken mijn vrouw en ik om 12:00 uur ’s middags tijd voor een wandelingetje, en organiseren we aan het eind van de middag een gezamenlijk koffiemoment. Dan heb je aan het eind van de dag meer energie over.”

Werkgever kan helpen

Gezamenlijke momenten dus om het werk te onderbreken. Maar let op: dit betekent niet dat je ook gezamenlijk kunt werken. En dat is wel wat volgens Patz regelmatig gebeurt. “Dan zie ik een man, een vrouw en drie kinderen aan één keukentafel, allemaal zogenaamd hard aan het werk. Helaas, in zulke omstandigheden is je productiviteit bijna nul. Maak in plaats daarvan duidelijke afspraken met je partner: jij neemt de kinderen onder je hoede tot bijvoorbeeld 15.00 uur, en dan neem ik het over. Dan heb je een paar uur om je werk af te krijgen. En het bijzondere is: in die paar uur ben je vaak buitengewoon productief.”

Plan gezamenlijke momenten om het werk te onderbreken. Maar dit betekent niet dat je ook gezamenlijk kunt werken

Ook de werkgever kan hier een bijdrage aan leveren. Door de medewerker te voorzien van goede apparatuur. “Eerst stond er hier altijd een laptop”, zegt Patz. “Maar als je een tijdje hebt gewerkt aan zo’n klein beeldscherm, zit je al snel in een verkrampte houding. En dus wordt de verleiding heel groot om maar weer eens koffie te gaan halen. Maar een paar weken geleden stuurde mijn werkgever me een echte computer, met zo’n groot scherm. Nu zit ik veel meer ontspannen. Dan kun je ook langer doorwerken.”

Slaap

Maar overdag hard werken kan alleen op één voorwaarde: dat je ’s nachts goed slaapt. En dat is iets waar veel werknemers in tijden van corona mee worstelen. “Mensen liggen ‘s nachts vaak te piekeren”, zegt Patz. “Over hun gezondheid of die van hun dierbaren. Of over de situatie op het werk. Zorg er dus voor dat je gemakkelijker in slaap kunt vallen. Wees ’s avonds matig met koffie en alcohol en kijk niet te lang naar een beeldscherm. Dat blauwe licht is slecht voor de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. En o ja: haal dat computerscherm überhaupt uit de huiskamer weg. Want als je dat continu in het zicht hebt, denk je ook continu aan het werk.”

Maar Patz’ beste tip tegen slapeloosheid luidt: mindfulness. “Het principe is simpel”, zegt hij. “Je blijft voor 100% in het hier en nu, bijvoorbeeld met de zogenoemde body scan. In gedachten ga je alle delen van je lichaam langs, zonder oordeel. Je wordt je er alleen bewust van. Als je zulke meditaties overdag doet, lopen veel mensen op tegen een probleem: ze doezelen weg en vallen in slaap. Maar ’s nachts is dat natuurlijk een prettig bijverschijnsel.”

Grip op coronastress

Piekeren vanwege de coronacrisis. Zorgverzekeraar VGZ erkent de coronastress waar veel medewerkers mee kampen. Daarom biedt ze een gratis online workshop aan (ontwikkeld door Stichting Mirro): ‘Grip op coronastress’. Deelnemers krijgen praktische handvatten van experts over hoe je het beste met de huidige coronasituatie omgaat.

Een van de adviezen is verrassend. Ben je een groot deel van de dag, en de nacht, aan het piekeren? Boek dan een kwartier per dag voor dat piekeren in. Neem plaats aan tafel, met een pen en papier bij de hand, en ga vervolgens los. Vijftien minuten lang concentreer je je volledig op dat piekeren, en af en toe maak je een korte aantekening. Eén voorwaarde: na dat piekerkwartier is het klaar met somberen. Dan ga je iets doen waar je vrolijk van wordt.

Controle

Het lijkt misschien vreemd, maar dit kan helpen om meer controle te krijgen over je gedachten, zegt psycholoog Ad Bergsma, die in de workshop aan het woord komt. “Veel van die gedachten lijken zich immers aan je controle te onttrekken: ze komen zomaar in je hoofd op. Dat kan heel vervelend zijn, want vaak zijn die gedachten negatief. Bovendien zijn ze lang niet altijd gebaseerd op objectieve feiten.”

Welke gedachten komen op bij jou, ook als je niet bewust zit te piekeren? De vraag is niet eens zo gemakkelijk te beantwoorden, dus is het de moeite waard om die gedachten af en toe te bestuderen. Las er eens een paar minuten voor in. Welke zie je allemaal verschijnen? Je merkt ze op, zonder ze te willen wegdrukken en zonder ze te beoordelen. Wel stel je er vragen over. Bijvoorbeeld: zijn die gedachten echt waar? Of: creëren ze een negatief gevoel? Ook kun je ze onder woorden brengen met een tekst als: ‘Ik merk dat ik de gedachte heb dat…’ Het resultaat: je creëert afstand tussen de gedachten en jezelf, en die gedachte wordt minder krachtig.

Bron: PWnet, 10 april 2020